Kaszrut dla niezaawansowanych
1 lipca 2008, 15:41Kaszrut to, w najprostszym tego słowa znaczeniu, zbiór zasad religijnego prawa żydowskiego dotyczących żywności. Jego rdzeń (konstrukcja słów w języku hebrajskim opiera się na rdzeniach spółgłoskowych) kaf-szin–resz oznacza "zgodny" i takie jest właściwe tłumaczenie słowa "koszerny". Koszerny, czyli zgodny z prawem żydowskim. Koszerne mogą być naczynia, koszerne może być ubranie, "koszerny" można nawet powiedzieć o człowieku, który żyje zgodnie z zasadami religii żydowskiej.
Zatruci mnisi
30 czerwca 2008, 09:48Kaare Lund Rasmussen, chemik z Uniwersytetu Południowej Danii, uważa, że mnisi przepisujący w skryptorium inkunabuły umierali z powodu zatrucia rtęcią. Pierwiastek ten wykorzystywano do produkcji czerwonego atramentu (Journal of Archaeological Science).
Mała różnica, duży mózg
8 czerwca 2008, 22:21Nikt nie wie dokładnie, dlaczego ludzki mózg działa tak wydajnie w porównaniu do innych gatunków. Brytyjscy naukowcy proponują hipotezę, zgodnie z którą sekretem sprawności naszego układu nerwowego jest stopień złożoności synaps - połączeń pomiędzy neuronami.
Archeologiczna sensacja w Peru
6 maja 2008, 10:54Śmiało można nazwać naukową sensacją wyniki ostatnich polskich badań archeologicznych w Peru. Ruiny wielkiego pałacu, grobowiec ze szczątkami dziewięciu osób, ofiary z ludzi, bogactwo skarbów, a przede wszystkim nowe spojrzenie na zasięg starożytnej kultury Moche - archeolodzy w dolinie rzeki Culebras poznają sekrety sprzed 1,5 tys. lat.
Google pokaże dno
5 maja 2008, 10:54Google rozpoczyna kolejny ambitny projekt. Po Google Earth przyszedł czas na Google Ocean. Wyszukiwarkowy gigant zatrudnił grupę oceanografów i chce stworzyć trójwymiarową mapę dna mórz i oceanów.
Ptaki, dinozaury i tkanka tłuszczowa
24 kwietnia 2008, 08:32Naukowcy z New York Medical College odkryli, dlaczego ptaki, w przeciwieństwie do ssaków, nie są w stanie wydajnie wytwarzać ciepła w tkance tłuszczowej. Być może odkrycie to nie byłoby tak pasjonujące gdyby nie fakt, że przyczyna tego zjawiska może być zarazem jednym z powodów... wyginięcia dinozaurów.
Wyczuwanie tlenu skórą
22 kwietnia 2008, 14:02Na skórze myszy odnaleziono receptory, które reagują na tlen. Takie same białka występują w skórze żab i płucach ssaków (Cell).
O nadrabianiu niedoborów
21 marca 2008, 07:43Spośród 4000 gatunków ssaków nasz jest jednym z nielicznych, których zdrowie uzależnione jest od przyjmowania wraz z pożywieniem kwasu askorbinowego, czyli witaminy C. Podobny los dzielą z nami takie gatunki, jak większość naczelnych, świnki morskie oraz niektóre gatunki nietoperzy. Okazuje się jednak, że w toku ewolucji nasze gatunki wypracowały zadziwiająco wydajny mechanizm kompensujący tę niedogodność.
Steruje dzięki ruchom płuc
14 marca 2008, 13:26Aligatory nie mają płetw, ale są doskonałymi pływakami. Manewrują dzięki ruchom mięśni umożliwiającym zmianę położenia płuc.
Podwodne śpiochy
6 marca 2008, 00:18Okazuje się, że zapadanie w zimowy sen jest w świecie zwierząt dość powszechnym obyczajem. Jak odkryli badacze z British Antarctic Survey, do zimowych śpiochów należą nawet ryby. Przedstawiciele gatunku Notothenia coriiceps popadają w letarg, pozwalający zaoszczędzić energię. Podobnie jak ssaki, ryby te co pewien czas na krótko ożywiają się, po czym kontynuują "drzemkę". W tym stanie ich metabolizm staje się pięciokrotnie wolniejszy niż podczas normalnej aktywności. Jednocześnie grupy tych ryb zajmują znacznie mniejszy niż zwykle obszar, a przebywane przez nie dystanse dobowe ulegają 20-krotnemu skróceniu.
